|
ನಿಗೂಢ ಲಿಪಿಗಳು ಮತ್ತು ಬಿಡಿಸುವಿಕೆ
(ಲಿಪಿ ನಿಗೂಢ ಕೃತಿಯ ಆಯ್ದ ಭಾಗ) ಸಾವಿಲ್ಲದ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಅನಿಸಿಕೆ , ಚಿಂತನೆ , ಭಾವಾವೇಶಗಳನ್ನು ಸಂವಹಿಸಲು, ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗೊಳಿಸಲು ಮಾನವನಿಗೆ ಪ್ರಕೃತಿದತ್ತವಾದ ಅನನ್ಯ ಮಾಧ್ಯಮವೇ ಭಾಷೆ. ಮಾತು ಹೊರಬರುತ್ತಿರುವಂತೆಯೇ ಮತ್ತೆಂದೂ ದಕ್ಕದಂತೆ ಮರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅತ್ಯಂತ ಕ್ಷಣಿಕವಾದ ಇಂತಹ ಮಾತಿಗೆ ಶಾಶ್ವತತೆ ಕಲ್ಪಿಸುವ ಮಾನವನ ಮೊದಲ ಪ್ರಯತ್ನಗಳೇ ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಕಾರಣವಾದವು. ಮಾನವನು ಸೃಜಿಸಿದ ಬರಹ ಅವನನ್ನೇ ಸಮಗ್ರವಾಗಿ ಬದಲಿಸಿತು. ಮನುಷ್ಯ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಲ್ಲನಾದರೂ ಅವೆಲ್ಲವೂ ಮಾತಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಮಾನವನು ಹೊರಡಿಸಬಲ್ಲ ಧ್ವನಿಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದವು , ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪರಸ್ಪರ ಸಮನ್ವಯದಲ್ಲಿ ಬಂದಾಗ ಮಾತ್ರ ಅರ್ಥಬದ್ಧ ಭಾಷೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾಷೆಯ ಈ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಕಾಣುವಂತೆ , ಕಂಡಾಗ ಕಿವಿ ಕೇಳುವುದನ್ನು ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪುನರಾವರ್ತಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಬಲ್ಲ ಪ್ರತೀಕಗಳೇ ಬರವಣಿಗೆಯ ಮೂಲ ದ್ರವ್ಯ-ಇದೇ ಲಿಪಿ. ಕ್ಷಣಿಕವಾದ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಶಾಶ್ವತಗೊಳಿಸುವ , ನಾಶವಿಲ್ಲದ ರೂಪವೇ ಅಕ್ಷರವಾಗಿ ಪೂಜ್ಯವೆನಿಸಿದೆ. ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನು ತಾನು ಮಾತನಾಡುವಂತೆ ಬರೆದರೆ ಎಷ್ಟು ಜನರಿರುವರೋ ಅಷ್ಟು ಭಾಷೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ಲಿಪಿಯಿಂದಾಗಿ ವ್ಯಕ್ತಿಗತವಾದ ಉಚ್ಛಾರ ಹೇಗೆ ಇರಲಿ, ಎಲ್ಲರೂ ಒಪ್ಪಿರುವ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಉಚ್ಛಾರ ಮಾತ್ರ ಸ್ಥಿರವಾಗಿ ನಿಂತಿರುತ್ತದೆ. ಮನುಷ್ಯನ ಎಲ್ಲ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತೀಕಗಳಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಲಿಪಿಯ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಆಯ್ದ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಭಾಷೆ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಚಿಂತನೆ ಮತ್ತು ಸಂವಹನದ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ನೀಡಿದರೆ ಬರಹ ಅದಕ್ಕೆ ಶಾಶ್ವತತೆಯನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿದೆ. ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗದೆಯೇ ಸಂಭಾಷಿಸುವುದು, ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಅದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವುದು ಬರವಣಿಗೆಯಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಬರಹದಿಂದ ನಮಗೆ ಉಕ್ಕಿ ಬಂದ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಶಾಶ್ವತಗೊಳಿಸಿ, ನಂತರ ವಿಂಗಡಿಸಿ, ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಿ, ಬದಲಿಸಿ, ಪರಿಷ್ಕರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ತಾರ್ಕಿಕ ಚಿಂತನೆ, ಜ್ಞಾನದ ಮುಂದುವರಿಕೆ ಬರಹದ ವಿರಾಟ್ ಸ್ವರೂಪಗಳು. ಬರವಣಿಗೆ ಮಾನವನ ಉಪಜ್ಞೆಗಳಲ್ಲೇ ಅನನ್ಯವಾದುದು. ಇದಕ್ಕೆ ಸಮಾನವಾದ ಇನ್ನೊಂದು ಸಾಧನೆಯಿಲ್ಲವೆಂದರೂ ಸರಿಯೇ. ಏಕೆಂದರೆ ಬರವಣಿಗೆಯೊಂದರಿಂದಲೇ ಚರಿತ್ರೆಯನ್ನು ಅರಿಯುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ. ಬರವಣಿಗೆಯಿಂದಲೇ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಆರಂಭದಿಂದ ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೆ ತಲೆತಲೆಮಾರುಗಳಲ್ಲಿ ಜ್ಞಾನ ಸಂಚಿತವಾಗಿ ನಮಗೆ ಹರಿದು ಬಂದಿದೆ. ಬರವಣಿಗೆಯಿಂದಲೇ ವಿಜ್ಞಾನ, ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ , ತತ್ತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ, ಸಾಹಿತ್ಯ , ಕಲೆಗಳು ವಿಕಸಿಸಿವೆ. ಬರವಣಿಗೆಯಿಲ್ಲದೆ ನಾಗರಿಕ , ಆಧುನಿಕವೆನಿಸುವ ಯಾವ ಚಟುವಟಿಕೆಯೂ ಇಲ್ಲ. ಪುಸ್ತಕಗಳಿಲ್ಲ, ಗಣಕವಿಲ್ಲ, ಅಂತರ್ಜಾಲವಿಲ್ಲ. ಬರಹದ ಇಂತಹ ಸಾಮಥ್ರ್ಯವನ್ನು ಅರಿತ ಪ್ರಾಚೀನ ಜನಾಂಗಗಳು ಅದನ್ನು ದೈವತ್ವಕ್ಕೇರಿಸಿದವು. ಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಬರವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದವು. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿಯೇ ‘ವರ್ಣ ಮಾತ್ರಂ ಕಲಿಸಿದಾತಂ ಗುರು’ ಎಂಬ ಉದ್ಗಾರಗಳು ಹೊರಬಿದ್ದವು. ಬಾಯಿ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿ ಕಿವಿಯ ನೆರವಿನಿಂದ ವರ್ಗಾಂತರವಾಗುವ ಭಾಷೆಯ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಧ್ವನಿಗೆ ಕಣ್ಣಿನಿಂದ ಗುರುತಿಸುವ ಸುಸಂಬದ್ಧವಾದ ಪ್ರತೀಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಬೇಕು- ಇದು ಬರಹದ ತಳಹದಿ -ಇದೇ ಲಿಪಿ. ಈ ಪ್ರತೀಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಭಾಷೆಯ ಅಗತ್ಯಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ , ಸಂದರ್ಭಾನುಸಾರವಾಗಿ, ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಸನ್ನಿವೇಶಗಳ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಮೈದಳೆಯುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಉಚ್ಛಾರಣೆ ಒಂದೇ ಇದ್ದರೂ ಜಗತ್ತಿನಾದ್ಯಂತ ಅದನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಎಂದರೆ ಲಿಪಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು ಮಾತ್ರ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿವೆ. ಕನ್ನಡವೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಎಲ್ಲ ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲೂ ಲಿಪಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರತೀಕವನ್ನು ಅಕ್ಷರವೆಂದು ಕರೆದರು. ಆದರೆ ಎಲ್ಲ ಬರವಣಿಗೆಗಳು ಅಕ್ಷರ ರೂಪಗಳಲ್ಲೇ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಲಿಪಿಯನ್ನು ಅರಿಯದೆ ಅದು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಅರಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಬರವಣಿಗೆ ಎಲ್ಲಿಯೋ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ , ಇನ್ನೆಲ್ಲಿಯೋ ವಿಕಸಿಸಿ , ಖಂಡಾಂತರಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಚರಿಸುತ್ತ ವ್ಯಾಪಿಸುತ್ತ ಸಹಸ್ರ ಸಹಸ್ರ ಲಿಪಿ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯಲ್ಲಿ ಕವಲೊಡೆಯುತ್ತ, ಸಹಸ್ರಾರು ಭಾಷೆಗಳಿಗೆ ನಾಗರಿಕತೆಗಳಿಗೆ ದನಿಯಾಗುತ್ತಾ ಹರಡಿದೆ. ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಲಿಪಿಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತಾ, ಅವುಗಳ ಮೂಲ ರೂಪ ಗುರುತಿಸಲಾಗದಂತಾದವು. ಇನ್ನು ಕೆಲ ಲಿಪಿಗಳು ಸಹಸ್ರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆಯೇ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡು ಗತಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮರೆಯಾದವು. ಕಾಲಾನುಕಾಲಕ್ಕೆ ಮನುಷ್ಯ ತನಗೆ ತಿಳಿಯದ ತಾನೆಲ್ಲೂ ಕಾಣದ ವಿಚಿತ್ರ ಲಿಪಿ, ಬರವಣಿಗೆಗಳನ್ನು ಕಂಡು ಬೆರಗಾಗಿದ್ದಾನೆ. ಇವು ಏನಿರಬಹುದು ? ಯಾರು ಯಾವಾಗ ಬರೆಸಿರಬಹುದೆಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಯತ್ನಿಸಿ ಸೋತಾಗ, ಕುತೂಹಲ ತಣಿಯದಿದ್ದರಿಂದ ನಿರಾಶನಾಗಿದ್ದಾನೆ. ತನಗೆ ಅಗ್ರಾಹ್ಯವಾದ ಬರವಣಿಗೆ ಕಂಡು ಅದನ್ನು ದೈವತ್ವಕ್ಕೇರಿಸಿದ್ದಾನೆ. ನಿಗೂಢ ಅರ್ಥ ಕಲ್ಪಿಸಿ ಆನಂದಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಆದರೆ ದಣಿವರಿಯದ ಮಾನವನ ಸ್ವಭಾವ ನಿಗೂಢವಾದುದನ್ನು ಬಿಡಿಸಲೇಬೇಕೆಂಬ ಅವನ ಪ್ರವೃತ್ತಿ ಕಿಂಚಿತ್ತೂ ಕುಂದಿಲ್ಲ. ಯಾವುದೇ ಒಂದು ಗೂಢ ವಿಷಯವನ್ನು ಬಿಡಿಸಬೇಕೆಂದಿದ್ದರೆ ಅದರ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಸಮಗ್ರ ಪರಿಚಯವಿರಲೇ ಬೇಕು. ಆಗ ಮಾತ್ರ ಸಾಂದರ್ಭಿಕ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ಸತಾರ್ಕಿಕವಾಗಿ ಹೊಂದಿಸುತ್ತ ನಿಗೂಢತೆಯ ತೆರೆ ಸರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. ಆದ್ದರಿಂದ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸುವ ಮೊದಲು ಲಿಪಿಗಳ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಅರಿವಿರಬೇಕು. ೧. ಲಿಪಿ ವೈವಿಧ್ಯತೆ ೧.೧ ಚಿತ್ರಲಿಪಿ/ಭಾವಲಿಪಿ (Logographic / Ideographic Script ) ಈ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಬರವಣಿಗೆಯ ಮೂಲ ಘಟಕಗಳು ಭಾಷೆಯ ಒಂದು ಶಬ್ದ/ಭಾವನೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಚೀನಿ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ 山 = ಷಾನ್ (=ಬೆಟ್ಟ/ಪರ್ವತ ) , 人 (=ಮನುಷ್ಯ/ಮಗ) , 木 (=ಮರ). 山 ಪ್ರತೀಕ ‘ ಷಾ ಮತ್ತು ನ್ ‘ ಎಂಬ ಎರಡು ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಈ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ಬರೆಯಲು ಬರುವುದಿಲ್ಲ. ಬೇರೆ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಷಾ ಮತ್ತು ನ್ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಅದರ ಪ್ರತೀಕವೇ ಬೇರೆಯಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಬಿಡಿ ಧ್ವನಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತೀಕಗಳಿರುವುದಿಲ್ಲ (ಷಾ ಮತ್ತು ನ್ ಗೆ ನಮ್ಮ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿರುವಂತೆ) . ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಘಟಕ ಸಾಂಕೇತಿಕ ಲಿಪಿ. ಈ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸಂಜ್ಞೆ ಕನಿಷ್ಟ ಒಂದು ಶಬ್ದ ಅಥವಾ ಶಬ್ದದ ಅಂಶವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಮೂಲ ಪ್ರತೀಕಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗೀಟುಗಳ ಸೇರಿಸಿ ಪ್ರತ್ಯಯ , ಗುಣವಾಚಕ ,ಕ್ರಿಯಾ ವಿಶೇಷಣಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ಈ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಷೆ ವಿಕಸಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಬ್ದಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಸಂಜ್ಞೆಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಚೀನಿ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಇಂತಹ ಸಂಜ್ಞೆಗಳು ಹತ್ತು ಸಾವಿರಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ. ಈ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿ ಭಾಷೆಯು ಸೂಚಿಸುವ ಭಾವ/ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಮೇಲಿರುತ್ತದೆ. ನಿಲ್ಲು-ನಡೆ-ಓಡು-ಹತ್ತು ಎನ್ನುವಂತಹ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಆ ಭಾವನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾಲಿನ ಚಿತ್ರವನ್ನು ವಿವಿಧವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಡಿಸಿ ಸೂಚಿಸಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಇಂತಹ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಲು ಮತ್ತು ಬೆಟ್ಟದ ಚಿತ್ರ ಬರೆದರೆ , ಅಥವಾ ಸೂರ್ಯನ ಚಿತ್ರ ಬರೆದರೆ ಭಾಷೆಯ ಹಂಗಿಲ್ಲದೆ ಬೆಟ್ಟ ಹತ್ತುವುದು , ಹಗಲು ಎಂದು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಈ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಸರಳ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ವಸ್ತುಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮೀಕರಿಸಿ ಸಂವಹಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಆಮೂರ್ತ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದು ಅಷ್ಟು ಸುಲಭವಲ್ಲ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಬೇರೆ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಆಶೆ, ಮೆಚ್ಚುಗೆ, ನೀಡಿಕೆ , ಒಳ್ಳೆಯದು , ಕೆಟ್ಟದು ಇಂತಹ ಅಮೂರ್ತ ಚಿಂತನೆಯ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವುದು ಈ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಸವಾಲಿನ ಕೆಲಸ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ಮಣಿಯ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ‘ಕಣ್ಮಣಿ’ಎಂಬ ಭಾವನೆಯನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ನೀಡಬಹುದು. ಇದು ಚಿತ್ರ-ಒಗಟಿನ (ರಿಬಸ್) ತತ್ತ್ವ . ಈಗ ನಮಗೆ ಈ ತತ್ತ್ವ ಎಷ್ಟು ಅಸಂಬದ್ಧ ಎನಿಸಬಹುದು ಆದರೆ ಪ್ರಾಚೀನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಸುಲಭವಾದ ಬರವಣಿಗೆಯ ಮಾರ್ಗವಾಗಿದ್ದಿತು. ಆದರೆ ಇಂತಹ ತಂತ್ರದ ಲಿಪಿ ಒಂದು ಭಾಷೆಗೆ ಮಾತ್ರ ಸೀಮಿತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಕಣ್ಣು ಮತ್ತು ಮಣಿ ಎನ್ನುವುದು ಇಂಗ್ಲೀಷಿನಲ್ಲಿ ‘ಐ-ಪರ್ಲ್’ ಎಂದಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಿಂದ ಯಾವ ಅರ್ಥವೂ ಆ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರ ಬರುವುದಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ‘’ನಾನು ಮುತ್ತು’’ ಎಂದಾಗಬಹುದು. ಇದೇ ತಂತ್ರದಲ್ಲಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಭಾಶಿಕರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗುವಂತೆ ಬರೆಯಲು ‘ವ್ಯಕ್ತಿ ಮಗವೊಂದನ್ನು ಆತ್ಮಿಯತೆಯಿಂದ ಅಪ್ಪಿಕೊಂಡಿರುವ ಚಿತ್ರ ಬರೆಯಬೇಕಾಗಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಚಿತ್ರಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಓದಲು ಅವುಗಳ ಭಾಷೆ ಯಾವುದೆಂದು ತಿಳಿದಿರಬೇಕು. ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ ಪ್ರತಿ ಭಾಷೆಯವರು ತಮ್ಮದೇ ಆದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಓದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಂದಿಗ್ದತೆಯನ್ನು ನಿವಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ಪ್ರತೀಕಗಳು ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ‘ಧ್ವನಿ’ಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಅನಿವಾರ್ಯತೆ ಎದುರಾಗುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ವಿಕಸಿಸಿದ್ದೇ ಚಿತ್ರ ಪ್ರತೀಕ ಲಿಪಿ ೧.೨ಚಿತ್ರಪ್ರತೀಕ ಲಿಪಿ (Logosyllabic Script)/ಚಿತ್ರಧ್ವನಿ ಲಿಪಿ (Logophonetic) ಚಿತ್ರಲಿಪಿಗಿರುವ ಕೊರತೆಗಳನ್ನು ನೀಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರ ಪ್ರತೀಕ ಲಿಪಿ ಬಳಕೆಗೆ ಬಂದಿತು. ಈ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಚಿತ್ರ/ಪ್ರತೀಕ ನೇರವಾಗಿ ಆ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಭಾವನೆಯನ್ನು ನೀಡದೆ ಅದು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಭಾಷೆಯ ಒಂದು ಶಬ್ದದ ಅರ್ಥ/ಉಚ್ಛಾರ ಬದ್ಧವಾದ ಕನಿಷ್ಟ ಶಬ್ದ ಘಟಕ (Syllaby) ಅಥವಾ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಈ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡವನ್ನು ಬರೆಯಲು ಹೊರಟಾಗ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆಯೆಂದು ನೋಡಬಹುದು. ಕತ್ತೆ , ಕಾಲು , ಕೀಲಿಗೈ , ಹುಲಿ , ಸಿಂಹ , ಟಗರುನಂತಹ ಚಿತ್ರಗಳು ಆಗ ಈ ಶಬ್ದಗಳ ಮೊದಲ ಧ್ವನಿಗಳಾದ ಕ-ಕಾ-ಕೀ-ಹು-ಸಿಂ-ಟ ನಂತಹ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಆಗ ಕಾಕಾ ಎಂದು ಬರೆಯಲು- ಕಾಲು ಕಾಲು- ಎರಡು ಸಲ ಕಾಲಿನ ಚಿತ್ರ ಬರೆಯಬೇಕು. ಅದರಂತೆ ಕಾಟ ಎಂದು ಬರೆಯಲು ಕಾಲು ಮತ್ತು ಟಗರು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಬೇಕು. ಈಜಿಪ್ತಿನ ಪವಿತ್ರ ಲಿಪಿ ಇಂತಹುದು. ಬಹುತೇಕ ಪ್ರಾಚೀನ ಚಿತ್ರಪ್ರತೀಕ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಗಳಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಲಿಪಿಯ ಅಂಶಗಳು ಸಹ ಸೇರಿರುತ್ತವೆ. ಮೆಸಪೊಟೆಮಿಯಾದ ಬೆಣೆಲಿಪಿ , ಈಜಿಪ್ತಿನ ಪವಿತ್ರಲಿಪಿ ಈ ರೀತಿಯವು. ಈ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡಿ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಚಿತ್ರ/ಪ್ರತೀಕಗಳೊಂದಿಗೆ ಇಡೀ ಶಬ್ದವನ್ನು ಅಥವಾ ಶಬ್ದ ಘಟಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಸೇರಿರುವುದರಿಂದ ಇವುಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸುವಾಗ ಯಾವ ಪ್ರತೀಕ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆಯೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸಿವುದು ಮುಖ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಚಿತ್ರಮತ್ತು ಚಿತ್ರಪ್ರತೀಕ ಪದ್ದತಿಯ ಒಟ್ಟು 22 ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಚೀನಾ, ಚು-ನೊಮ್, ಡೆಮೊಟಿಕ್, ಪವಿತ್ರ ಲಿಪಿ , ಬೆಣೆಲಿಪಿ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುವು. ಚಿತ್ರ ಧ್ವನಿಲಿಪಿ ಚಿತ್ರಪ್ರತೀಕ ಲಿಪಿಯ ಪರಿಷ್ಕೃತ , ಸರಳಗೊಳಿಸಿದ ಪದ್ದತಿ . ಇದರಲ್ಲಿ ಕೆಲ ಸಂಜ್ಞೆಗಳು ಶಬ್ದದ ಕನಿಷ್ಟ ಘಟಕ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದರೆ ಇನ್ನು ಕೆಲವು ಬಿಡಿ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇದು ಚಿತ್ರಪ್ರತೀಕ ಲಿಪಿಗಿಂತ ಭಿನ್ನವಲ್ಲ. ಪ್ರತೀಕ ಧ್ವನಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 18 ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಜಪಾನಿನ ಹಿರಗನ , ಕಟಕಾನ , ಮನೊಗಾನ, ಹಳೆ ಪರ್ಷಿಯನ್ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುವು. ೨. ಅಕ್ಷರ ಲಿಪಿ (Syllabic Script ) ಈ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಪ್ರತೀಕ ಒಂದು ಬಿಡಿಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರತೀಕಗಳನ್ನು ಅಕ್ಷರಗಳೆಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಅಕ್ಷರಗಳು ಸೇರಿ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಶಬ್ದವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ # ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ (Consonantal alphabetic) ಅಥವಾ ಅಬ್ಜಡ್ (abjad )ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿ # ಸ್ವರ-ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ (Alphabetic) ಅಥವಾ ಅಲ್ಫಾಬೆಟಿಕ್ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿ # ಸಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ (Syllabic) ಎಂಬ ಉಪ ಗಣಗಳಿವೆ. ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ : ಈ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಅಕ್ಷರವೂ ವ್ಯಂಜನವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ವ್ಯಂಜನದೊಂದಿಗೆ ಸ್ವರ ಸೇರಿರುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ವ್ಯಂಜನಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಅಕ್ಷರಗಳಿದ್ದು ಅವುಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಬರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸಂದರ್ಭಕ್ಕನುಗುಣವಾಗಿ ವ್ಯಂಜನದೊಂದಿಗೆ ಬರುವ ಸ್ವರವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಉಚ್ಛರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದರ ಕೆಲವು ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳಿಗೂ ಸಹ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಇರುವುದಾದರೂ ಅವುಗಳನ್ನು ಬೇರೆ ಭಾಷೆಯಿಂದ ಬಂದಂತಹ ಶಬ್ದ, ಉಚ್ಛಾರಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವಂತಹ ಅನಿವಾರ್ಯ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯ ಒಟ್ಟು 30 ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅರೇಬಿಕ್ , ಅರೈಮೆಕ್ , ಪೆಹ್ಲವಿ , ಹೀಬ್ರೂ, ಪಾರ್ಥಿಯನ್ ಪ್ರಮುಖವಾದುವು. ಸ್ವರ-ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ : ಈ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನದಲ್ಲಿ ಸ್ವರ ಸೇರಿರುವುದಿಲ್ಲವಾದರೂ ಸ್ವರಗಳು ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಬರುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಂಜನ ಸ್ವರಗಳೆರದಕ್ಕೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಕ್ಷರಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಸ್ವರಗಳು : a,e,I,o,u ವ್ಯಂಜನಗಳು : b,c,d,f,g , h…… ರೋಮನ್ ಲಿಪಿ ಈ ಪದ್ದತಿಯದು. ಈ ಲಿಪಿ ಬಳಸಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಂತಹ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಿಡಿ ಅಕ್ಷರಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾಗುವುದಾದರೂ ಅದನ್ನು ಪ್ರತಿ ಅಕ್ಷರ ಅದು ಇರುವಂತೆ ಓದಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ WATER ಇದರಲ್ಲಿ ಐದು ಅಕ್ಷರಗಳಿವೆ. ಈ ಶಬ್ದವನ್ನು ‘ಡಬ್ಲ್ಯು ಎ ಟಿ ಏ ಆರ್’ ಎಂದು ಓದದೆ ‘ವಾ’ ಮತ್ತು ‘ಟರ್’ ಎಂಬ ಎರಡು ಕನಿಷ್ಟ ಉಚ್ಛಾರಣೆಯ ಘಟಕಗಳಲ್ಲಿ (Syllaby) ಓದಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಇದು ಸಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯ ಗುಣಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಾದರೂ ಕನಿಷ್ಟ ಉಚ್ಛಾರಣೆಯ ಘಟಕಗಳು ಸಂದರ್ಭಾನುಸಾರವಾಗಿ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ಬರಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ‘‘Through’ ’ ಮತ್ತು Tough’ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ‘ugh’ ಸಂದರ್ಭಾನುಸಾರ ವಿಭಿನ್ನ ಉಚ್ಛಾರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಸ್ವರ-ವ್ಯಂಜನ ಪದ್ದತಿಯ ಒಟ್ಟು 44 ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಪ್ಟಿಕ್, ಗ್ರೀಕ್, ಲ್ಯಾಟಿನ್, ರೋಮನ್, ಮಂಗೋಲಿಯನ್ ಪ್ರಮುಖವಾದುವು. ಸಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿ : ಈ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ವರ ಮತ್ತು ವ್ಯಂಜನಗಳೆರಡಕ್ಕೂ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಅಕ್ಷರಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ವ್ಯಂಜನದಲ್ಲೂ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ವರ ಅಂತರ್ಗತವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಭಾರತೀಯ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿ ‘’ಅ’ ಸ್ವರ ಎಲ್ಲ ವ್ಯಂಜನಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿರುತ್ತದೆ.’ ವ್ಯಂಜನದೊಂದಿಗೆ ಬರಬಹುದಾದ ಇತರ ಸ್ವರಗಳನ್ನು ವಿಶಿಷ್ಟ ಮಾರ್ಪಾಡುದಗೊಂದಿಗೆ ‘ಕಾಗುಣಿತದಿಂದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ವರಗಳು : ಅ, ಆ , ಇ , ಈ ………. ಸ್ವರಸಹಿತ ವ್ಯಂಜನಗಳು : ಕ , ಚ , ಟ ...... ಕ , ಕಾ ಕಿ ಕೀ …. ಸಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ 55 ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲ ಭಾರತೀಯ ಲಿಪಿಗಳು , ಬುಹರ್, ಬರ್ಮಿ, ಚಾಮ್, ಚಂಪಾ, ಕೀ, ಖರೋಷ್ಟಿ, ಸಿಂಹಳ, ಸು ಖೋಧಾಯ್, ತಗ್ಬನ್ವಾ , ಧಾಮ್, ಟಿಬೆರಿಯನ್ ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖವಾದುವು ೩. ಸ್ವರೂಪ ಲಿಪಿ ((Featural Script ) ಈ ಲಿಪಿ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಪ್ರತೀಕ ಅದರ ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿ ಕ್ರಮಬದ್ದ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವಂತೆ ರೂಪಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಸ್ವರೂಪ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ. ಕಾಮಿಯಾನೆ, ಹಂಕೂಲ್, ವೆಂಗ್ವಾರ್, ವಿಸಿಬಲ್ ಸ್ವೀಚ್ ಹೆಸರಿನ 4 ಲಿಪಿಗಳಿವೆ ಬರವಣಿಗೆಯ ಗುರುತಿಸಿಕೆ ಲಿಪಿ-ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿಡುವ ಸಾಧನ. ಬರವಣಿಗೆ ಅದರ ಪರಿಣಾಮ. ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ಚಿತ್ರ , ಪ್ರತೀಕಗಳು ಅಥವಾ ಕೆತ್ತಲ್ಪಟ್ಟ/ಕೊರೆಯಲ್ಪಟ್ಟ ಲಿಪಿಯಾಗಿದ್ದು ಅದು ಮಾಹಿತಿಯ ಮೂಲವಾಗಿರಬಹುದೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸದ ಹೊರತು ಅದನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಒಂದು ಆಕರ ಬರವಣಿಗೆಯಾಗಿದ್ದು ಮಾಹಿತಿಯ ಮೂಲವೇ ಅಲ್ಲವೇ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಕೆಲವು ಅಂಶಗಳ ಮೇಲೆ ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು. ಮಾಹಿತಿಯ ಆಕರದ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ : -ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಲು ಹಲವಾರು ಪ್ರತೀಕಗಳು ಬಳಕೆಯಾಗಿರಬೇಕು. -ಪ್ರತೀಕಗಳು ಯಾದೃಚ್ಛಿಕವಾಗಿ (Random ) ಬಳಕೆಯಾಗಿರಬೇಕು ಮತ್ತು ಆವರ್ತನರೂಪದ ಪುನರಾವರ್ತನೆಗಳಿರಬಾರದು -ಪ್ರತೀಕಗಳು ಚೆಲ್ಲಾಪಿಲ್ಲಿಯಾಗಿರದೆ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ನೋಡುವಂತೆ ಯಾವುದಾದರೂ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿರಬೇಕು. -ಮಾಹಿತಿಯ ಆಕರದಲ್ಲಿ ಕೆಲ ಪ್ರತೀಕಗಳಾದರೂ ಪುನರಾವರ್ತಿತಗೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದು ವಿಶ್ಲೇಷಿಸಲು ಅನುಕೂಲವಾಗುವಂತಿರಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಅಡ್ಡಸಾಲು, ಲಂಬಸಾಲು, ವೃತ್ತಾಕಾರ, ಊಳುವ ಕ್ರಮ ಅಥವಾ ಇನ್ನವುದೋ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ್ರಮದಲ್ಲಿರಬೇಕು. ಮೇಲಿನ ನಾಲ್ಕು ಅಂಶಗಳು ಖಚಿತವಾದರೆ ಪ್ರತೀಕಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾಹಿತಿ ಅಡಗಿದೆಯೆಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದಾದರೂ ಅದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಲು ಬಾಹ್ಯ ಸೂಚನೆಗಳಿರಬೇಕು. ಪ್ರಾಚೀನ ನಾಗರಿಕತೆಗಳಲ್ಲಿ , ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಣಿ, ಪಕ್ಷಿ, ಗಿಡ,ಬಳ್ಳಿ, ಹಾಗೂ ನಿಸರ್ಗದ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವ ಪರಿಪಾಠವಿರಬಹುದು. ಅಥವಾ ಸ್ವಸ್ತಿಕ, ಸಂಕಲನ, ಅಡ್ಡಗೀರು, ಚುಕ್ಕಿಗಳಿಂದ ಸಿಂಗರಿಸುವ ಪರಂಪರೆಯೂ ಇರಬಹುದು. ಅಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮಾಹಿತಿ ಹೊಂದಿದ ಆಕರವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವ ಮೇಲಿನ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಕೂಲಂಕಷವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಗೂಢಲಿಪಿಯ ಸ್ವರೂಪದ ನಿರ್ಧಾರ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿನ ಬರಹವೊಂದು ಸಿಕ್ಕಾಗ ಅದರ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಅನುಸರಿಸಬಹುದಾದ ಮಾರ್ಗ ಹಾಗೂ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಬಹುದು. - ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಅಂಕಿತನಾಮಗಳಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ಲಿಪಿ ಬಳಕೆಯ ಪ್ರದೇಶದ ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹಾಗೂ ಇನ್ನಿತರ ಮೂಲಗಳಿಂದ ಗುರುತಿಸಲು ಯತ್ನಿಸುವುದು. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ ಬಳಕೆಯಾದ/ಕಂಡು ಬಂದ ಪ್ರದೇಶದ ಚರಿತ್ರೆ, ಅಲ್ಲಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ, ರಾಜವಂಶಗಳನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ಬೇರೆ ಆಕರಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರತೀಕಗಳ ಉಚ್ಛಾರ/ಅರ್ಥ/ ಅಕ್ಷರಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಭಾರತದ ಮೌರ್ಯರು ಗ್ರೀಕ್ ಇತಿಹಾಸಕಾರರಿಂದ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿನ ಬರುವ ಅಂಕಿತನಾಮಗಳು ಮೂಲ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಏನಿರಬಹುದೆಂದು ತಿಳಿದು ಅದನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುವ ಅಕ್ಷರಗಳಿಗಾಗಿ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಹುಡುಕುವುದು. -ಪ್ರಾಚೀನ ನಾಗರಿಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಪವಿತ್ರವೆಂದು ಭಾವಿಸಲಾದ ಶಬ್ದಗಳು, ಮಂತ್ರಗಳು, ಉದ್ಷೋಷಗಳು, ಬರಹದ ಮೊದಲಿಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಶ್ರೀ, ಸಿದ್ದಂ , ಸ್ವಸ್ತಿಯಂತಹವು ಭಾರತೀಯ ಮೂಲದ ಬರವಣಿಗೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯ. ಪರ್ಷಿಯಾದ ರಾಜರುಗಳು’’ರಾಜ’,’ ರಾಜಾಧಿರಾಜ,’ರಾಜರಕ್ಷಕ’ನಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಮೇಲಿಂದ ಮೇಲೆ ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವ ಪ್ರತೀಕ , ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಹುಡುಕುವುದು. -ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯೊಂದಿಗೆ ತಿಳಿದಿರುವ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ದ್ವಿಭಾಷೆ/ತ್ರಿಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರುವ ಬರಹಗಳು/ ಶಾಸನಗಳು. ಪ್ರಾಚೀನ ಬರಹಗಳು ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಲಿಪಿ ಮತ್ತು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿರುವುದು ಅಪರೂಪವೇನಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಬರಹದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಲಿಪಿ ತಿಳಿದಿದ್ದರೆ, ಇನ್ನೊಂದು ಲಿಪಿ ಅಜ್ಞಾತವಾಗಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ದಾರಿ ಸಿಕ್ಕಂತಾಗುತ್ತದೆ. ತಿಳಿದಿರುವ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿನ ಯಾವ ಅಂಶಗಳು ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲಿವೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದರೆ ಆ ಲಿಪಿಯ ಪ್ರತೀಕಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಆ ಮೂಲಕ ಅದರ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. -ಕೈಗೆತ್ತಿಕೊಂಡ ಸಮಸ್ಯೆ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ ಅಥವಾ ಅಜ್ಞಾತ ಭಾಷೆ ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದುದೆಂದು ಖಚಿತಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳವುದು. -ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರತೀಕಗಳನ್ನು ಒಂದು ಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಪರಿಗಣಿಸಿ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿಕೊಂಡು ಬರಹದ ಕ್ರಮ ಅರಿಯುವುದು. -ಬರಹದ ಮೊದಲಿಗೆ ಮತ್ತು ಕೊನೆಗೆ ಬಳಸಿದ ಚಿಹ್ನೆ, ಗುರುತು ಅಥವಾ ಪ್ರತೀಕಗಳ ಮೂಲಕ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ವರೂಪ ಗುರುತಿಸುವುದು. -ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯ ಹಲವಾರು ಬರಹಗಳನ್ನು ಹೋಲಿಸುವುದು. -ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿನ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಎಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ, ಯಾವಾಗ ಬರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು. -ಪ್ರತೀಕ / ಅಕ್ಷರಗಳು ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತಿರುವ, ಸೇರುತ್ತಿರುವ ಕ್ರಮ ಗುರುತಿಸಿ, ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವುದು. ಗೂಢಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದು ನಿಗೂಢ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯೊಂದನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ಗತಕಾಲದ ಮೃತರ ಮಾತುಗಳನ್ನು ಕೇಳುವ ಕುತೂಹಲ ಮತ್ತು ಕ್ಲಿಷ್ಟವಾದುದನ್ನು ಬಿಡಿಸುವ ಬೌದ್ಧಿಕ ರೋಮಾಂಚನ ಅನನ್ಯ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ನಿಗೂಢ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಿದಾಗಲೂ ಪುರಾತನ ಮಾನವನ ನಾಗರಿಕತೆ ಆಧುನಿಕ ನಾಗರಿಕತೆಗೆ ಹೇಗೆ ಅಡಿಗಲ್ಲಾಗಿದೆ, ಹಿಂದಿನದರ ಮೇಲೆ ಇಂದಿನದು ಹೇಗೆ ನಿಂತಿದೆ ಎನ್ನುವುದು ತಿಳಿದು ಬಂದು ಇಡೀ ಮಾನವನ ಜನಾಂಗದ ವಿಕಸನದ ಮರೆಯಾದ ಪುಟಗಳು ತೆರೆಯಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದು ಬಹು ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರ ಕಾರ್ಯ. ಇದಕ್ಕೆ ಪರಿಶ್ರಮ, ತಾಳ್ಮೆ , ಸತತ ಪ್ರಯತ್ನ, ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕೃತಿಗಳ ಜ್ಞಾನ ಅತ್ಯಗತ್ಯ. ಒಂದು ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ವಿಭಿನ್ನ ರಂಗದ ಹಲವಾರು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಶ್ರಮಿಸಬೇಕಾಗಬಹುದು. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ ಮತ್ತು ಅದರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲ ಕ್ರಮವನ್ನು ಅರಿತುಕೊಳ್ಳಲು ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳೇ ಬೇಕಾಗಬಹುದು. ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳ ನಂತರವೂ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಬರಲಾಗದಿರಬಹುದು. ಅಥವಾ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸುಳಿವನ್ನು ನೀಡಬಲ್ಲ ಸಂಶೋಧನೆಗಳ ಕೊರತೆಯಿರಬಹುದು. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯೊಂದನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಕನಿಷ್ಟ ಅಗತ್ಯತೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. - ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಬರಹದ ಆಕರಗಳು ಲಭ್ಯವಿರಬೇಕು. -ಲಿಪಿ/ಬರಹ ಈಗ ಅಸ್ಥಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ಅಥವಾ ಹಿಂದೆ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿ ಮರೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಗೊತ್ತಿರುವ ಲಿಪಿ/ಭಾಷೆಯೊಂದಿಗೆ ಯಾವುದೋ ಒಂದು ರೀತಿಯ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರಬೇಕು. ಮೇಲಿನ ಎರಡು ಪ್ರಮುಖ ಆಧಾರಗಳ ಮೇಲೆ ಹಲವಾರು ಪ್ರಾಚೀನ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಲಾಗಿದೆಯಾದರೂ ಇನ್ನೂ ಪರಿಹಾರ ಕಾಣದ ಹಲವಾರು ಉಳಿದಿವೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ-ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಮೂರು ಗುಂಪುಗಳಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಬಹುದು. 1. ಗೊತ್ತಿರುವ ಲಿಪಿ-ಗೊತ್ತಿರದ ಭಾಷೆ 2. ಗೊತ್ತಿರದ ಲಿಪಿ-ಗೊತ್ತಿರುವ ಭಾಷೆ 3. ಗೊತ್ತಿರದ ಲಿಪಿ-ಗೊತ್ತಿರದ ಭಾಷೆ ಮೊದಲೆರಡು ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಹಲವಾರು ಲಿಪಿಗಳನ್ನು/ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅಂತಹವು ಹೊಸದಾಗಿ ಸಿಕ್ಕರೆ ಬಿಡಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿದೆ. ಆದರೆ ‘ಅಜ್ಞಾತ-ಅಜ್ಞಾತ’ ಸ್ವರೂಪ ಹೊಂದಿರುವ ಮೂರನೆಯ ಲಕ್ಷಣದ ಲಿಪಿ/ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬಿಡಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಮೂರನೆ ಲಕ್ಷಣ ಹೊಂದಿದ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಮೊದಲೆರಡರ ಲಕ್ಷಣಗಳಡಿಯಲ್ಲಿ ತಂದು ಬಿಡಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೂ ಕೊರತೆಯಿಲ್ಲ. ಮೊದಲೆರಡು ಲಕ್ಷಣಗಳುಳ್ಳ ಹಲವಾರು ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ, ಕೆಲವನ್ನು ಭಾಗಶ:ವಾಗಿ ವಿದ್ವಾಂಸರು ಬಿಡಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಭಾಗಶ: ಬಿಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಆಕರಗಳು ದೊರೆತಾಗ ಪರಿಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಿಡಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿವೆ. ಅಪರೂಪಕ್ಕೆ ಆಗೊಮ್ಮೆ ಈಗೊಮ್ಮೆ ಇಂತಹ ಹೊಸ ಆಕರ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಗೋಚರವಾಗುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತವೆ. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ/ಭಾಷೆ ಮೇಲಿನ ಎರಡರಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೊಂದಕ್ಕೆ ಸೇರುತ್ತದೆಯೆಂದು ಗೊತ್ತಾದರೆ ಅದನ್ನು ಬಿಡಿಸುವ ಮುಂದಿನ ಹೆಜ್ಜೆಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತವೆ. ಮುಂದಿನ ಕ್ರಮವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶಗಳೆಂದರೆ : -ಅಜ್ಞಾತ ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ / ಪಠ್ಯದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಎಷ್ಟು ಪ್ರತೀಕ/ಶಬ್ದ/ಸಂಜ್ಞೆಗಳಿವೆ. -ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಎಷ್ಟು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತೀಕಗಳಿವೆ. -ಪ್ರತೀಕಗಳು ಪದಗುಚ್ಛಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಗೆ ಪುನರಾವರ್ತಿತವಾಗುತ್ತವೆ. ಮೇಲಿನ ಮೂರು ಪ್ರಶ್ನೆಗಳ ತಳಹದಿಯ ಮೇಲೆ ಬರವಣಿಗೆಯ ಭಾಷೆ ತಿಳಿದಿರಲಿ-ತಿಳಿಯದಿರಲಿ , ಲಿಪಿ ಗೊತ್ತಿರಲಿ-ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದಿರಲಿ ಸಂಖ್ಯಾಕಲನ (Sಣಚಿಣisಣiಛಿಚಿಟ) ನಿಯಮದ ಮೇಲೆ ಹಲವಾರು ನಿರ್ಧಾರಗಳನ್ನು ತಳೆಯಬಹುದು. ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿರಲೇಬೇಕು. ಹಾಗೂ ಯಾವುದೇ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಅಕ್ಷರಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಬರಲು ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ. ನಿದರ್ಶನಕ್ಕೆ ‘’ಅವನು’’’’ನಾನು’’’ ‘’ಪುಸ್ತಕ’’ ಶಬ್ದಗಳಿಗಿಂತ ‘ಕಖಮ’ ‘ಝಟಸ’ ‘ಮೋಜ’ ನಂತಹ ಶಬ್ದಗಳಿಗೆ ಅವಕಾಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಂಖ್ಯಾಕಲನೀಯ ತತ್ತ್ವಗಳ ಮೇಲೆ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಶಬ್ದಗಳು ಎಂತಹ ಅಕ್ಷರಗಳೊಂದಿಗೆ ನಿರ್ಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆಯೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು. ಶಬ್ದಗಳಿಂದ ಅರ್ಥಬದ್ದ ಮಾತುಗಳಾಗುತ್ತವೆ. ಇವು ವಾಕ್ಯಗಳು. ವಾಕ್ಯಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಶಬ್ದಗಳು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕ್ರಮ, ಕಟ್ಟಳೆಗಳಿಗೊಳಗಾಗಿ ಬರಬೇಕು. ಮತ್ತು ಶಬ್ದಗಳ ನಡುವೆ ಸಂಬಂಧ ಕಲ್ಪಿಸಲು ಪ್ರತ್ಯಯಗಳು ಬರಬೇಕು. ಈ ನಿಯಮಗಳು ಪ್ರತಿ ಭಾಷೆಗೂ ಅಥವಾ ಭಾಷಾ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ವಿಶಿಷ್ಟವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಯಾವುದಾದರೂ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ ವರದಿಯಾದ ತಕ್ಷಣ ಅದನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಹೊರಡುವ ಮೊದಲು ಅದರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಎಷ್ಟು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತೀಕಗಳಿವೆಯೆಂದು ಎಣಿಸಲಾಗುವುದು. ಇದರಿಂದ ಲಿಪಿಯ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಸ್ಥೂಲವಾಗಿ ನಿರ್ಧರಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. ಚಿತ್ರಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಶಬ್ದದ ಘಟಕಗಳಿಗೆ ಪ್ರತೀಕಗಳಿದ್ದು ಬಿಡಿ ಧ್ವನಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವಿಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಶಬ್ದಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚಿದಂತೆ ಪ್ರತೀಕಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯೂ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತೀಕಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲು , ಬರೆಯಲು ಮತ್ತು ಅಜ್ಞಾತವಾಗಿದ್ದರೆ ಬಿಡಿಸಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ. ಚಿತ್ರಪ್ರತೀಕ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಡಿಧ್ವನಿಗಳ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಶಬ್ದಘಟಕ (Sಥಿಟಟಚಿbಥಿ) ಸೂಚಿಸುವ ಪ್ರತೀಕಗಳಿಗಿಂತ ಅಧಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಇಂತಹ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಹಲವಾರು ನೂರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಹೊರಟಾಗ ಯಾವ ಪ್ರತೀಕ ಬಿಡಿಧ್ವನಿಯನ್ನು ಯಾವ ಪ್ರತೀಕ ಶಬ್ದಘಟಕವನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆಯೆಂದು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು ಆದ್ಯತೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅಕ್ಷರ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಹೆಚ್ಚಿರುವುದಿಲ್ಲ. ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವರಗಳು ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಒಟ್ಟು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪ್ರತೀಕಗಳು 20-25 ರಷ್ಟು , ಸ್ವರ-ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಂಖ್ಯೆ 25-35 ರಷ್ಟು , ಸಸ್ವರ ವ್ಯಂಜನ ಲಿಪಿಗಳಲ್ಲಿ 40-50 ರಷ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ಈ ಪದ್ದತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಗುಣಿತದ ವರ್ಣಮಾಲೆ ಸಹ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದು ವ್ಯಂಜನಗಳು ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವರಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ಯಾವುದಾದರೋ ಒಂದು ಗೂಢಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಅನುಸರಿಸಬೇಕಾದ ಸಮರ್ಪಕ ವಿಧಾನದ ಸ್ಥೂಲ ಲಕ್ಷಣಗಳೆಂದರೆ : -ಲಿಪಿಯ ದಿಕ್ಕು : ಲಿಪಿ ಬಿಡಿಸುವಾತ ಎಲ್ಲ ಬರಹಗಳನ್ನು ಬಲದಿಂದ/ಎಡದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಓದುತ್ತಾನೆಂದರೆ, ಅಥವಾ ಲಿಪಿಯ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಯಾವುದೇ ಖಚಿತ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿಲ್ಲವಾದರೆ ಅಂತಹ ಲಿಪಿ ಬಿಡಿಸಿಕೆ ಅಸಂಭವನೀಯ. -ಶಬ್ದಗಳ ಗುರುತಿಸಿಕೆ : ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಶಬ್ದಗಳನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ ರಾಚನಿಕ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಉದಾ ಂಃಅಆಇಈ ಎಂಬ ಪ್ರತೀಕಗಳನ್ನು ಂಃ-ಅಆ-ಇಈ ಎಂದು ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಿ ಓದುವಾಗ ಂಃಅ-ಅಆಈ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದರೆ ಅದು ಸಂಶಯಾಸ್ಪದ. -ಬರವಣಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತೀಕಗಳು ಬರುವ ಕ್ರಮ ಗುರುತಿಸಿ, ಅವು ಯಾವುದೇ ಶಬ್ದದಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿಸಬಹುದಾದ ಜಾಗವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು. ಯಾವಾಗಲೂ ಮೊದಲಿಗೆ ಬರುತ್ತಿರುವ ಪ್ರತೀಕವನ್ನು ಯಾವುದಾದರೂ, ಶಬ್ದದೊಳಗೆ ಬರುವಂತೆ ಪರಿಗಣಿಸುವುದು ಸಂಶಯಾಸ್ಪದ. ಈ ಮೇಲಿನ ಮೂರು ಓರೆಗಲ್ಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಒಂದು ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಿಡಿಸಿದಾಗಲೂ ಅದು ಸರಿಯೆಂದು ಹೇಳಲಾಗದಿದ್ದರೂ ಅನುಸರಿಸಿದ ಮಾರ್ಗ ವೈಜ್ಞಾನಿಕವೆಂದು ಭಾವಿಸಬಹುದು. ಮುಂದಿನ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿರುವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿವುದು . ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅದನ್ನು ಬಳಸಿ ಮಾತನಾಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಕಠಿಣ. ಒಂದು ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕಲಿಯುವುದು ಒಂದು ಸವಾಲಾದರೆ, ಅದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಭಾಷಾತಜ್ಞರಿಗೆ , ಪ್ರತಿಭಾವಂತರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯ . ಆದ್ದರಿಂದ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿದವರೆಲ್ಲರೂ ಬಹುಭಾಷಾ ಪಂಡಿತರಾಗಿದ್ದರು. ಸಂಪೂರ್ಣ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿರುವ ಯಾವುದೇ ಬರಹವನ್ನು ಬಿಡಿಸಬೇಕೆಂದರೆ ಅದರಲ್ಲೂ ಬಳಕೆಯಾಗಿರುವ ಭಾಷೆ ತಿಳಿದಿರಬೇಕು. ಭಾಷೆಯನ್ನು ಕುರಿತಾಗಿ ಸಹ ಯಾವುದೇ ಕುರುಹುಗಳು ದಕ್ಕದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯದೇ ಆದ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಬೇಕು. ಅಂಕಿತನಾಮಗಳು , ಬಿರುದು, ಬಾವಲಿ, ಊರು-ಪ್ರದೇಶಗಳ ಹೆಸರುಗಳು ಭಾಷೆ ಯಾವುದೇ ಇರಲಿ ಬದಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಆಕರಗಳಿಂದ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿನ ವಿಷಯ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ತಿಳಿದಿದ್ದರೂ ಅಂತಹುದನ್ನು ಬಿಡಿಸಲು ಒಂದು ಸಣ್ಣ ಮಾರ್ಗ ದಕ್ಕಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾಹಸಿಗಳು ಹಿಂದೆ ಯಾರೊಬ್ಬರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸದಿದ್ದ ಇಂತಹ ಮಾರ್ಗಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಗಿ ಅಂತಿಮ ಗುರಿ ತಲುಪಿದ್ದಾರೆ. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಈ ವರೆಗೆ ಎಲ್ಲ ಅಜ್ಞಾತ ಲಿಪಿ/ಭಾಷೆಗಳು ಮೇಲಿನ ತತ್ತ್ವ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಗಳಿಂದ ಬಿಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿವೆ. ಮುಂದಿನ ಅಧ್ಯಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಲಿಪಿಗಳು ಯಾವ ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಬಿಡಿಸಲ್ಪಟ್ಟವೆಂಬುದನ್ನು ಓದುಗರೇ ನಿರ್ಧರಿಸಬಹುದು. ಮಾನವನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಕೇವಲ ಐದು ಸಲ ಮಾತ್ರ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬಳಸಬಲ್ಲ ಮೂಲಲಿಪಿಯನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಅನ್ವೇಷಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈಜಿಪ್ತಿನ ಪವಿತ್ರಲಿಪಿ , ಮೆಸಪೊಟೆಮಿಯಾದ ಬೆಣೆಲಿಪಿ , ಚೀನಾದ ಭಾವಲಿಪಿ , ಮಾಯಾ ಲಿಪಿ ಮತ್ತು ಸಿಂಧೂ ಲಿಪಿ ಈ ಐದು ತಾಯಿ ಲಿಪಿಗಳು. ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಲಿಪಿಗಳು ಈ ಲಿಪಿಗಳ ಒಂದಲ್ಲಒ ಂದು ರೂಪದ ಮುಂದುವರಿಕೆಯಾಗಿವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಂಧೂಲಿಪಿ ಮಾತ್ರ ಇನ್ನೂ ನಿಗೂಢವಾಗಿದ್ದು ಅದರ ಕಾಲದ , ಪ್ರದೇಶದ ಚರಿತ್ರೆ ಏನಾಗಿರಬಹುದೆನ್ನುವುದನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ತನ್ನಲ್ಲಿರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. |
Comment Box is loading comments...